KLASA 5

5. Poznajemy papier. Gatunki, klasy, właściwości.

Dział: Materiały konstrukcyjne. Papier

Temat: Poznajemy papier. 

Cele edukacyjne:

Uczeń:

  • poznaje gatunki papieru
  • rozumie zależność między jakością i przeznaczeniem papieru a rodzajem surowca użytego do jego produkcji (papier bezdrzewny, papier drzewny)
  • zna klasy papieru
  • nazywa i określa właściwości papieru: gramaturę, grubość, gładkość, białość, nieprzezroczystość i połysk
  • potrafi określić format papieru na podstawie wymiarów
  • wykonuje ćwiczenie, podczas którego dobiera właściwy format papieru
  • poznaje słownictwo techniczne

MATERIAŁ DYDAKTYCZNY:

Podręcznik Technika klasa 5 

AUDYCJE EDUKACYJNE:

Strony, prezentacje, filmy

https://pl.wikipedia.org/wiki/Papier

https://sp4technika.jimdofree.com/klasa-5/wszystko-o-papierze/

https://slideplayer.pl/slide/427683/

 

PLAN ZAJĘĆ

Gatunki papieru

Jakie są gatunki papieru?

Gatunki papieru czy inaczej jego rodzaje, są dzielone na kilka podkategorii:
- papier jako nośnik informacji – np. papier biurowy, papier gazetowy, papier graficzny itp.;
- papier drukowany – papier metalizowany, objętościowy samoprzylepny itd.;
- papier ze względu na strukturę – bibuła, karton, papier drzewny, papier czerpany i inne;
- specjalistyczne wyroby papierowe – np. papier do pieczenia.

https://sp8lubin.eu/wp-content/uploads/2020/elearning/5d_podzial.pdf

Klasy papieru

Klasy papieru

Istnieje bardzo wiele różnych rodzajów papieru. Podstawowym kryterium podziału są klasy papieru. Poniżej opiszę krótko do czego używa się papieru poszczególnych klas.
Klasa I
Papier klasy pierwszej to papier najwyższej jakości i jest on jednocześnie bardzo trwały. Używa się go do drukowania banknotów oraz najważniejszych dokumentów.
Klasa II
Papier II klasy jest trwały i mocny. Używa się go do drukowania papierów wartościowych i ważnych dokumentów.
Klasa III
Papier III klasy, to specjalny papier bezdrzewny wykonany w 100 % z celulozy. Drukuje się na nim dokumenty i inne teksty, które następnie będą przez wiele lat archiwizowane. Nadto produkuje się z niego zeszyty szkolne czy notatniki, z uwagi na jego wysoką odporność na ciągłe użytkowanie.
Klasa IV
Jest papierem mało drzewnym (zawierającym maksymalnie 40 % ścieru drzewnego). Trwałością niewiele ustępuje papierowi klasy III. Wykorzystywany jest przede wszystkim do produkcji druków specjalnych.
Klasa V i VI
Papier tej klasy jest również papierem mało drzewnym. Jest on wystarczająco dobrej jakości aby drukować na nim książki i podręczniki szkolne.
Papier klasy VII i dalsze
Papiery klasy VII i dalszych, to papiery w pełni drzewne. Charakteryzują się niewielką trwałością i dlatego wykorzystywane są głównie jako papier gazetowy.

Właściwości papieru

WŁAŚCIWOŚCI PAPIERU

Białość - Zależna jest od surowców użytych do produkcji papieru, od rozjaśniaczy (środki optycznie bielące) i od stopnia czystości.

Gęstość pozorna - Jest to stosunek gramatury do grubości wyrobu papierniczego. Przedział od 0,3 do 1,2 g/cm3.

Gładkość - Cecha, która ma ogromne znaczenie dla papierów przeznaczonych do pisania oraz dla papierów drukowych. Charakteryzuje ona porowatość papieru.

Nieprzezroczystość - Jest to opór przenikania światła. Malaje on wraz ze wzrostem gęstości i gładkości papieru, a zwiększa się ze wzrostem jego grubości. Ważna cecha dla papierów drukowych, które muszą mieć odpowiednią nieprzezroczystość, aby nie przebijały druku na drugą stronę.

Odporność mechaniczna- Tutaj określamy odporność na łamanie, zginanie (musi być dobra dla banknotów) oraz odporność na starzenie.

Odporność na starzenie – każdy papier pod wpływem czasu staje się mniej wytrzymały, żółknie, a w drastycznych przypadkach kruszy się i rozpada. Wysokiej odporności wymagają papiery dokumentowe, niektóre papiery drukowe i do pisma.

Połysk - Najmniejszy połysk mają papiery matowe, a największy papiery satynowe (tzw. ilustracyjne).

Samozerwalność - czyli wytrzymałość na zerwanie. To cecha, która ma szczególne znaczenie dla oceny przydatności papieru. M.in. samozerwalność mierzy się dla papieru gazetowego i papierów drukowych przeznaczonych do drukowania na szybkobieżnych maszynach.

Wilgotność - czyli zawartość wody w papierze. Wilgotność wyrobu wpływa na jego właściwości wytrzymałościowe, sztywność, giętkość i elastyczność. Wyrób papierniczy powinien być przechowywany w przewiewnych magazynach o wilgotności względnej nie przekraczającej 65% i w temp. 200C.

Formaty papieru według normy ISO 216

FORMAT A — WYMIARY PAPIERU

Format A.

    Rozmiary formatu A0 są tak dobrane, aby jego powierzchnia wynosiła 1 m². Kolejne formaty z tej serii są tworzone przez dzielenie arkuszy w połowie ich dłuższego boku. Stąd format A1 jest połową A0, A2 połową A1 itd., jednak zawsze z zaokrągleniem do pełnych milimetrów.        

  Oznaczenie formatu Wymiary w milimetrach (szerokość x wysokość)
A0 841 x 1189
A1 594 x 841
A2 420 x 594
A3 297 x 420
A4 210 x 297
A5 148 x 210
A6 105 x 148
A7 74 x 105
A8 52 x 74
A9 37 x 52
A10 26 x 37

Arkusze formatu A są najpowszechniejsze na polskim rynku oraz zgodne z międzynarodową normą ISO 216.  A4 to najbardziej znany papier używany w biurze. Format A5 to najczęściej spotykany format zeszytu lub broszury. Z kolei format  A6 jest  często stosowany w projektowaniu ulotki reklamowej.   

FORMAT B — WYMIARY PAPIERU

Format B.
Oznaczenie formatu Wymiary w milimetrach (szerokość x wysokość) B0 1000 x 1414 B1 707 x 1000 B2 500 x 707 B3 353 x 500 B4 250 x 353 B5 176 x 250 B6 125 x 176 B7 88 x 125 B8 62 x 88 B9 44 x 62 B10 31 x 44  

        Papier formatu B jest podstawowym formatem używanym w branży drukarskiej. Arkusze tego formatu są znacznie większe od swoich odpowiedników w formacie A.Skąd to się wzięło? Otóż w drukarstwie format B był rozmiarem roboczym, zawierającym dodatkowe marginesy technologiczne, które następnie obcinano, osiągając arkusze w formatach A. Tak więc papier, na którym drukuje się książki, czasopisma czy broszury ma zazwyczaj właśnie wymiary określone szeregiem B. Tak również określa się najczęściej format maszyn drukarskich. 

FORMAT C — WYMIARY KOPERT 

Format C.
Oznaczenie formatu Wymiary w milimetrach (szerokość x wysokość)
C0 917 x 1297
C1 648 x 917
C2 458 x 648
C3 324 x 458
C4 229 x 324
C5 162 x 229
C6 114 x 162
C7 81 x 114
C8 57 x 81
C9 40 x 57
C10 28 x 40

    Format C głównie używa się do kopert, tym przypadku numeracja informuje, jakiego rodzaju arkusz formatu A można bez składania umieścić w danej kopercie, np. do koperty C4 mieści się bez składania papier A4. Jeśli papier A4 zostanie raz złożony na pół, będzie miał wymiary A5, zatem zmieści się w kopercie C5. Z kolei po dwukrotnym złożeniu na pół arkusz A4 mieści się idealnie w kopercie C6. Także w tej serii formatów długości boków zachowują proporcję 1 do 2.  

NOTATKA Z LEKCJI:

PRZEPISZ DO ZESZYTU

Lekcja nr. 5

Temat: Poznajemy papier.

Plan zajęć:

  1. Gatunki papieru
  2. Zależność między przeznaczeniem i jakością papieru a surowcem, z którego został wyprodukowany
  3. Klasy papieru
  4. Właściwości papieru: gramatura, grubość, gładkość, białość, nieprzezroczystość, połysk
  5. Formaty papieru według normy ISO 216
  6. Określanie formatu papieru w ćwiczeniu praktyczny

PRACA DOMOWA:                                                                                                

ĆWICZENIA ZADANIA

Ćwiczenia: 

 

Zadania: