Cele edukacyjne:

 uczeń:

• rozumie i definiuje wymiarowanie jako przedstawienie na rysunku technicznym rzeczywistych wymiarów obiektu za pomocą linii, liczb i znaków wymiarowych
• zna zasady wymiarowania
• potrafi stosować linie wymiarowe i pomocnicze linie wymiarowe
• zna zasady rysowania i umieszczania strzałek wymiarowych
• wykazuje umiejętności rysunkowe

Filmy, prezentacje, pokazy

WYMIAROWANIE:

Wmiarowanie >>>>>>>   megadrive.pl

 

Pojęcie wymiarowania jako przedstawienia na rysunku technicznym rzeczywistych wymiarów obiektu za pomocą linii, liczb i znaków wymiarowych

CZYM JEST WYMIAROWANIE? Wymiarowanie jest to podawanie wymiarów przedmiotów na rysunkach technicznych za pomocą linii, liczb i znaków wymiarowych. Umożliwia ono odczytanie rysunku i wykonanie przedmiotu zgodnie z wymaganiami konstruktora. Rysunek techniczny będący podstawą wykonania przedmiotu, narysowany bez wymiarów albo z błędami i brakami w zakresie wymiarowania nie ma żadnej wartości.

SYMBOLE WYMIAROWE • linie wymiarowe i pomocnicze linie wymiarowe • strzałki wymiarowe • liczby wymiarowe • znaki wymiarowe

ZNAKI WYMIAROWE Do wymiarowania wielkości średnic i promieni krzywizn stosujemy specjalne znaki wymiarowe. Średnice wymiarujemy poprzedzając liczbę wymiarową znakiem Ø(fi). Promienie łuków wymiarujemy poprzedzając liczbę wymiarową znakiem R. Linię wymiarową prowadzi się od środka łuku i zakańcza się grotem tylko od strony łuku. Grubość płaskich przedmiotów o nieskomplikowanych kształtach zaznaczamy poprzedzając liczbę wymiarową znakiem x. Ø8 17 R19 60 x2 24

RODZAJE LINII RYSUNKOWYCH 

ZASTOSOWANIE LINII RYSUNKOWYCH 

• Linia ciągła bardzo gruba: tabelka numeru rysunku, połączenia klejone, lutowane.

• Linia ciągła gruba: zarysy przedmiotów, kształty przekrojów.

• Linia ciągła cienka: linia wymiarowa, linie pomocnicze odnoszące, znaki chropowatości powierzchni, tabelka tolerancji, kreskowanie przekrojów, osie otworów o średnicy mniejszej lub równej 12 [mm].

• Linia kreskowa cienka: linie niewidoczne przedmiotu.

• Linia punktowa cienka: osie symetrii otworów o średnicy większej niż 12 [mm], linia podziałowa.

• Linia dwupunktowa cienka: rysowanie krańcowego położenia elementu, środek ciężkości przedmiotu.

• Linia dwupunktowa gruba: oznaczenie rodzaju, sposobu obróbki cieplnej.

• Linia cienka falista lub zygzakowata: urwanie przedmiotu, przekrój cząstkowy.

Ogólne zasady wymiarowania

Ogólne zasady wymiarowania

Istotną częścią rysunku technicznego jest wymiarowanie. Jego celem jest dostarczenie pełnej informacji na temat wielkości elementu i jego poszczególnych części. Istnieje wiele szczegółowych zasad wymiarowania, które mają na celu zapewnienie przejrzystej, spójnej i zupełnej informacji. Wymiaruje się wielkości liniowe, kątowe, promienie, średnice, zbieżności itd.

Jeden wymiar pozostawiony jest zawsze jako wynikowy, w którym mają skumulować się ewentualne niedokładności wykonania. Linie wymiarowe, jeśli to tylko możliwe, nie powinny przecinać się nawzajem. Należy także unikać przecinania nimi krawędzi wymiarowanego obiektu.

Linie wymiarowe i pomocnicze linie wymiarowe. Liczby wymiarowe.   

https://www.youtube.com/watch?v=Bnnj1QQ1CDg 

Ogólne zasady wymiarowania w rysunku technicznym maszynowym dotyczą:

• linii wymiarowych i pomocniczych linii wymiarowych

• strzałek wymiarowych

• liczb wymiarowych

• znaków wymiarowych

Linie wymiarowe i pomocnicze linie wymiarowe

Linie wymiarowe rysuje się linią ciągłą cienką równolegle do wymiarowanego odcinka w odległości co najmniej 10 mm, zakończone są grotami dotykającymi ostrzem krawędzi przedmiotu, pomocniczych linii wymiarowych lub osi symetrii. Linie wymiarowe nie mogą się przecinać. Pomocnicze linie wymiarowe są to linie ciągłe cienkie, będące przedłużeniami linii rysunku. Rysuje się je prostopadle do mierzonego odcinka. Pomocnicze linie wymiarowe mogą się przecinać.

Strzałki wymiarowe

Prawidłowy kształt grotów przedstawia rysunek (1). Długość grota powinna wynosić 6-8 grubości linii zarysu przedmiotu, lecz nie mniej niż 2,5 mm. Groty powinny być zaczernione. Na szkicach odręcznych dopuszcza się stosowanie grotów niezaczernionych (rys. 2). Długość grotów powinna być jednakowa dla wszystkich wymiarów na rysunku. Zasadniczo ostrza grotów powinny dotykać od wewnątrz linii, między którymi wymiar podajemy (rys 3). Przy podawaniu małych wymiarów groty można umieszczać na zewnątrz tych linii, na przedłużeniach linii wymiarowej (rys 4). Dopuszcza się zastępowanie grotów cienkimi kreskami o długości co najmniej 3,5 mm, nachylonymi pod kątem 45o do linii wymiarowej (rys 5).

Liczby wymiarowe
Na rysunkach technicznych maszynowych wymiary liniowe (długościowe) podaje się w milimetrach, przy czym oznaczenie "mm" pomija się.
Liczby wymiarowe pisze się nad liniami wymiarowymi w odległości 0,5 - 1,5 mm od nich, mniej więcej na środku (rys.1) Jeżeli linia wymiarowa jest krótka, to liczbę wymiarową można napisać nad jej przedłużeniem (rys. 2) Na wszystkich rysunkach wykonanych na jednym arkuszu liczby wymiarowe powinny mieć jednakową wysokość, niezależnie od wielkości rzutów i wartości wymiarów. Należy unikać umieszczania liczb wymiarowych na liniach zarysu przedmiotu, osiach i liniach kreskowania przekrojów. Wymiary powinny być tak rozmieszczone, żeby jak najwięcej z nich można było odczytać patrząc na rysunek od dołu lub od prawej strony (rys. 3)

Znaki wymiarowe

Do wymiarowania wielkości średnic i promieni krzywizn stosujemy specjalne znaki wymiarowe. Średnice wymiarujemy poprzedzając liczbę wymiarową znakiem Ć (fi). Promienie łuków wymiarujemy poprzedzając liczbę wymiarową znakiem R. Linię wymiarową prowadzi się od środka łuku i zakańcza się grotem tylko od strony łuku (rys.) Grubość płaskich przedmiotów o nieskomplikowanych kształtach zaznaczamy poprzedzając liczbę wymiarową znakiem x.

symbole Φ – (fi) średnica R – promień x – grubość  Wymiarowanie okręgów Φ 10 Φ 30 Wymiarowanie łuków R 50 230 150    Φ 20